Елімізде мүгедектігі бар бала көбейіп барады. Мәселен, 2021 жылы 98 мыңнан астам жарымжан бала тіркеуде болса, былтыр тағы 3 пайызға артқан. Денсаулығынада кінәраты бар бүлдіршіндерге ең көп қойылатын диагноз- туа бітті аурулармен тікелей байланысты. Одан кейін, жүйке жүйесі ауруына шалдыққандар басым. Айдана Қуантхан тарқатсын.
10 жастағы Қазыбек - Әлияның жалғыз перзенті. Ол катаракта диагнозымен дүниеге келген. Дәрігерлер «баланың жүйке жүйесінде кінәрат жоқ, көзі емделген соң, өздігінен жүріп кетеді» деп неврологиялық есепке алмаған. Перзентінің дамуы кешеуілдеген соң, анасы шетелдік мамандардың көмегіне жүгінген. Олар баласында туабітті сал аурының ауыр түрі барын анықтапты. Қазір Қазыбек 1 - топтағы мүгедек.
Әлия Отарбекова, Қазыбектің анасы:
7 ай болды. Көзі көрмесе де бала отыруы керек, қимылдаса да, аяқ-қолы жыбырласа да отыру керек. Отрығызсам жылайтын еді өкіріп, прям айқайлап. Сонда жаңағы белінде ақау бар екен ғой. Біз шанс бар ма деп сұрағанда 50/50 деді. Біз ылғи №2 больницада жаттық. Арасында операцияға барып тұрамыз. Сонымен үш этаптан жүрдік қой. Егер кішкенте ертерек білгенде, бізде мүмкіндік көп болар еді.
Ерекше бала қарап отырған аналарды толғандырған басты мәселе – дәрігердің біліктілігі мен олардың жетіспеушілігі. Ауылдық жерлерді айтпағанда, мегаполистің өзінде неврапотолог, психиатр секілді мамандардан медициналық көмек алу үшін айлап кезек күтеміз дейді. Салдарынан бүлдіршіндердің ауруы асқынып, уақытылы ем дом алмаймыз деп наразы.
Дина Сәдуақасова, оңалту орталығының маманы:
Уақытты өткізіп жібереді. Одан кейін уже кеш болып кетеді. Сондықтан баланы ерте жастан анықтап, арнайы маманға апарып, онымен тез жұмыс жасаған болса, тез қалыпқа келтіруге болады. Жүйелі түрде жұмыс жасау керек.
Ерекше балалардың көбейіп жатқанының тағы бір себебі - құрсақтағы шарананың патологиясын дер кезінде анықтай алмау. Осы орайда, Министрлік еліміздің барлық өңірлерінде «Бір күндік клиника» жобасын іске қосты. Алайда, дімкәстік ауруын азайту жүйелі зерттелмейінше, бұл жоба мәселені түп тамырымен жоюға әзірге қауқарсыз.
Малика Тұрғанова, ҚР ДСМ ана мен бала денсаулығын сақтау департаментінің жетекшісі :
Мүгедектігі бар балаларға жан-жақты көмек көрсетуді жетілдіру үшін 2024-2026 жылдарға арналған жол картасы қайтадан әзірленбек. Жоба аясында еліміздегі денсаулық сақтау мекемелері баланың дамуы мен денсаулығындағы ақауды ерте жастан анықтайтын, генетикалық ауруларға шалдыққан балаларды алдын-ала білуге мүмкіндік беретін арнайы құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіледі деп жоспарланып отыр.
Сондай-ақ, министрлік тарапы маман тапшылығын шешу үшін педиатрларға әлеуметтік қолдаудың жалғасатынын айтты. Айта кетейік, жыл басында енді 5 жыл ауылда еңбек етуге баратын ақ халаттыларға 8,5 млн теңге бір реттік көтермеақы төленетіні шешілген еді.
Айдана Қуантхан