Жаңалықтарды Telegram арнамыздан оқыңыз!Алаштанушы Айдын Рысбекұлы студия қонағы болды.
«2012 жылы «Алаш орда» үкіметінің 95 жылдығы аталып өтті. Ол кезде Семей қаласы әкімдігінің Мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінде қызмет атқардым. Сол жылы Семейде «Алаш» апталығы жобасын ұйымдастырдық. Жоба аясында белгісіз «Алаш» қайраткерлерін зерттеу жұмыстарын жүргіздік. Бұрынғы Ішкі істер Халық Комиссариаты мұрағатынан Мухтизар Титаховтың «Мұрат үшін майдан» драматургиялық туындысы табылды. Оған дейін біз «Алашқа» қатысты драматургия жоқ деп жүрген болатынбыз.
«Алаштың» алғашқы пьессасы «Алаш орда» үкіметінің өмірінен сыр шертетін бірегей тың туынды осы «Мұрат үшін майдан» деп аталған Мухтизар Титаховтың туындысы. Мухтизар Титахов 1904 жылы Қарқаралы ауданында туған. Оның әкесі Төлек Титахов 1918-1920 жылдары Әлихан Бөкейханның хатшысы міндетін атқарған. Мухтизар Титахов 14 жасында әкесімен Алаш атты әскерінің Жетісу фронтына аттандыру рәсіміне қатысқан, барлығын өз көзімен көрген. Содан жақсы әсер алған болуы керек. 1935 жылы Алаштықтардың бәрі репрессияға ұшырағаннан соң Алаш әскерінің Жетісу фронтына аттандыру сәтін драматургия тілімен жазып шыққан. Мұның артықшылығы осында. Көзбен көріп, ақыл тоқтатқан шағы. Мухтизар Титахов Ішкі істер Халық Комиссариаты түрмесінде 2 жыл отырған. Тергеушілерге тек қана «Алаш орданың» Семейдегі кезеңін пьесса тілімен жазып берген.
2012 жылы «3 перделі 6 пьеса» деп аталатын туындының 3 суреті табылған. Бірақ Алаштанушы ғалымдардың ортасына салғанда пьессаның тағы да қалған жартысы болуы тиіс деген шешімге келді. Былтыр сәтін салып Мәскеуден содан қалған 6 перделі суреттің жалғасы табылды.
Былтыр Алаштың 100 жылдығына Алаштың 7 кітабы жарыққа шықты. Соның 5-ші томы «Мұрат үшін майдан» деп аталады. Бұл кітап Алаштың сол кездегі ұлттық мемлекет құру жөніндегі арманы. Олардың арманы орындалды. Көбі Алаштың арманы орындалмады дейді. Ол дұрыс емес. Алаш ұлттық республикасы құрылды. Алаш мемлекетінің негізінде ҚазКСР құрылды, одан кейін Қазақ ССР құрылды. Сөйтіп жалғасып міне осы күнге жеттік» - дейді Алаштанушы.
